Görme engelli öğretmenlerin okul idareleriyle yaşadıkları anlaşmazlıklar karşısında yararlanabileceği yasal haklarını içeren dokümanımız yayınlandı. Son güncellenme tarihi: 21 Eylül 2017 Hazırlayan: EGED - Öğretmenlik ve İstihdam Komisyonu Dokümanı bu sayfa üzerinden okuyabilir veya aşağıdaki bağlantılar aracılığıyla cihazınıza indirebilirsiniz.

Giriş

Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından son dönemde yapılan engelli öğretmen atamalarıyla birlikte, Bakanlığa bağlı eğitim kurumlarında görev yapan aktif görme engelli öğretmen sayısı 1.000 rakamının üzerindedir. Görme engelli öğretmenlerin engelsiz meslektaşlarıyla birlikte görevini icra etmesi son derece önemli ve gelecek için umut verici bir durumdur. Ne var ki yeni eğitim-öğretim yılının başlamasıyla birlikte derneğimize yoğun olarak mağduriyetler ulaşmaktadır. Bu mağduriyetler arasında öne çıkan başlıklar şu şekildedir: 1) Ataması yapılan engelli öğretmenlere sağlık kurulları tarafından "öğretmen olabilir" raporunun verilmesinde güçlükler yaşatılmaktadır. 2) Bazı okullarda görme engelli aday öğretmenlere mevzuat gerekçe gösterilerek ders verilmemektedir. 3) Görme engelli öğretmenlere norm fazlası olmadığı halde ya ders verilmemekte, ya az sayıda ders verilmekte ya da yalnızca seçmeli derslere girmesine müsaade edilmektedir. Bazı okullarda ihtiyaç olmamasına rağmen ücretli öğretmen görevlendirildiği duyumları da tarafımıza ulaşmaktadır. 4) Görme engelli öğretmenler görev yaptıkları kurumlarda nöbet tutmak zorunda olup olmadıkları hususunda bilgi eksikliği yaşamaktadır. 5) Mazerete bağlı yer değiştirme başvuruları esnasında kimi il ve ilçe Milli Eğitim Müdürlüklerinde güncel mevzuat bilgisiyle örtüşmeyen yorumlar yapılarak görme engelli öğretmenler mağdur edilmektedir. 6) Görme engelli öğretmenlerin norm fazlası olma durumuyla ilgili farklı uygulamalarla karşılaşıldığı tespit edilmiştir. Yukarıda yaşanan mağduriyetlerin büyük bir kısmı karşısında görme engelli öğretmenlerin haklarını koruyan yasal düzenlemeler mevcuttur. Tespitimiz odur ki; görme engelli öğretmenler arasında hakları konusunda yeterli bilgiye sahip olmayan kişiler bulunmaktadır. Bu kişiler, kendilerine dayatılan durumlar karşısında nasıl bir yöntem izleyeceği konusunda endişe duymakta; bazen de bildirilen mevzuatın güncelliğini sorgulamadan durumu kabullenme yoluna gitmektedirler. Bu doküman ile görme engelli öğretmenlerin okul idareleriyle yaşadığı mevzuat kaynaklı sorunların giderilmesine çalışılmıştır. Bu sayfa mevzuat değişiklikleri olması halinde güncellenecektir. Bu doküman yasal düzenlemeler ve resmi belgelerden yararlanılarak hazırlanmıştır. Bu dokümandan dolayı doğacak herhangi bir zarardan dokümanı hazırlayan Eğitimde Görme Engelliler Derneği sorumlu tutulamaz. Sayfa sonunda yer alan bağlantılar aracılığıyla dokümanda yer almasını istediğiniz sorularınızı sorabilir veya dokümana katkıda bulunabilirsiniz. Son güncellenme tarihi: 21 Eylül 2017

S1. Görme engelli öğretmenlerin "öğretmen olabilir" ibareli rapor almasının yasal dayanağı nedir?

Engelli öğretmenlerin atanmasına dair hükümler MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖĞRETMEN ATAMA VE YER DEĞİŞTİRME YÖNETMELİĞİ’nin "Engellilerin ataması" başlıklı 10. maddesinde ayrıntılı olarak belirtilmektedir. Söz konusu yönetmeliğin 10/1. maddesinde "Görevini devamlı yapmasına engel olabilecek akıl hastalığı bulunanlar hariç olmak üzere, engellilerin öğretmenliğe atamaları, 2/1/2014 tarihli ve 2014/5780 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Engelli Kamu Personel Seçme Sınavı ve Engellilerin Devlet Memurluğuna Alınmaları Hakkında Yönetmelik hükümleri çerçevesinde yapılır"; 10/3. maddesinde ise "Engelli adayların, 30/3/2013 tarihli ve 28603 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelikte belirtilen sağlık kurumlarından rapor almaları ve engellilik durumlarının başvurdukları alan itibarıyla öğretmenlik yapmaya elverişli olması gerekir" hükümleri bulunmaktadır. Buna göre Bakanlık, görevini devamlı yapmasına engel olabilecek akıl hastalığı bulunanlar dışında başka bir engel durumu olanların öğretmen olamayacağı yönünde bir tutum sergilememektedir. Yani söz konusu yönetmelikte görme engellilerin öğretmen olamayacağına dair herhangi bir hüküm bulunmamaktadır.

S2. "Öğretmen olabilir" ibareli raporu almakta zorlanan görme engelli bir öğretmen ne yapmalıdır?

Son dönemde yapılan atamalarda görme engelli öğretmenlerin "öğretmen olabilir" ifadeli rapor almakta zorlanması nedeniyle; Eğitimde Görme Engelliler Derneği olarak bu sorunun çözümü için Sağlık Bakanlığı'na idari başvuruda bulunduk. Bunun üzerine; SAĞLIK BAKANLIĞI - Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu Destek ve İdari Hizmetler Kurum Başkan Yardımcılığı'ndan dağıtımlı olarak 89 Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği'ne gönderilen yazıda; mevzuat bakımından görme engellilerin öğretmen olmasında herhangi bir mahsur bulunmadığı açıklanarak, yapılacak olan iş ve işlemlerin bu çerçevede değerlendirilmesi ve Genel Sekreterliklere bağlı sağlık tesislerine bu durumun ivedilikle duyurulması istendi. Buna göre, gelecekte "öğretmenlik yapabilir" ibareli bir rapor almakta zorlanan görme engelli bir öğretmen, söz konusu belgeyi sağlık kurullarına ibraz ederek gerekli işlemin yapılmasını talep edebilecek. Zira bu yazı, görme engellilerin öğretmenlik yapmasında hiçbir mahsur bulunmadığı noktasında, Sağlık Bakanlığı imzalı bir uyarı ve bilgilendirme niteliği taşıyor. Not: Söz konusu yazıya bu dokümanın “Yararlanılan mevzuat ve resmi belgeler” bölümünden ulaşabilirsiniz.

S3. Aday öğretmenler tek başına derse girebilir mi?

Milli Eğitim Bakanlığı - Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü, tüm valiliklere 43501582-774.01.01 -E. 11771868 sayılı ve "Sözleşmeli Aday Öğretmenlerin Yetiştirme Programı" konulu bir yazı göndermiştir. Bu yazıya göre; yetiştirme sürecine dâhil olan aday öğretmenlerin (sözleşmeli öğretmen olarak ataması yapılan/yapılacak olan ve 03.08.2016 tarihli 29790 sayılı Sözleşmeli Öğretmen İstihdamına İlişkin Yönetmeliğe tabi olanlar dâhil) atandıkları okul/kurumlarda bağımsız olarak ders, etüt, nöbet vb. görevlerini yerine getirmeleri ve güncellenen eğitim programı doğrultusunda eğitime alınması, 12.10.2016 tarihli 43501582-774-E. 11237687 sayılı makam oluru ile uygun görülmüştür. Her ne kadar valiliklere gönderilen yazının konusu "Sözleşmeli Aday Öğretmenlerin Yetiştirme Programı" olsa da, yazı içeriğinde Aday Öğretmen Yetiştirme Programında güncelleme yapıldığı vurgulanarak, yetiştirme sürecine dâhil olan aday öğretmenlerin tamamı kastedilmektedir. Ayrıca son dönemde gerçekleştirilen öğretmen atamalarının büyük bir kısmı sözleşmeli olarak yapıldığından, kadrolu aday öğretmenlerin durumu da bu hususta yapılan düzenlemeleri içeren resmi belgelerde kendisine yer bulmaktadır. Özetle, sözleşmeli ya da kadrolu fark etmeksizin; aday öğretmenler, adaylık süresince bağımsız olarak ders, etüt, nöbet vb. görevlerini yerine getirebilirler. Bu hususta okul idaresiyle anlaşmazlık yaşayan görme engelli öğretmenler, yukarıda bahsedilen yasal metinleri dayanak göstererek bağımsız olarak görev alma taleplerini okul müdürlüklerine yazılı olarak iletebilirler.

S4. Norm fazlası değilim ancak yine de bana az sayıda ders veriliyor. Bu hususta haklarımı koruyan yasal düzenlemeler mevcut mudur?

16/6/2014 tarih ve 2014/6459 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla, "MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞINA BAĞLI EĞİTİM KURUMLARI YÖNETİCİ VE ÖĞRETMENLERİNİN NORM KADROLARINA İLİŞKİN YÖNETMELİK" yürürlüğe girmiştir. Bu Yönetmeliğin 15. maddesi "Okul öncesi öğretmeni norm kadrosu", 16. maddesi "Sınıf öğretmeni norm kadrosu", 17. maddesi "Özel eğitim öğretmeni norm kadrosu", 18. maddesi "Genel bilgi ve meslek dersleri öğretmeni norm kadrosu", 19. maddesi "Atölye ve laboratuvar öğretmeni norm kadrosu", 20. maddesi "Alan/Bölüm, atölye ve laboratuvar şefi norm kadrosu" ve 21. maddesi "Rehberlik alan öğretmeni norm kadrosu" başlıklarına ayrılmıştır. Eğitim kurumundaki branşınıza göre ilgili Yönetmeliğin kendinize uygun maddesindeki koşulları inceleyebilirsiniz. Söz konusu Yönetmeliğin Genel bilgi ve meslek dersleri öğretmeni norm kadrosu" başlıklı 18. maddesinin 1. fıkrasında şu ifadeler bulunmaktadır: "Örgün ve yaygın eğitim kurumlarında, genel bilgi ve meslek dersleri toplam ders yükü; a) 6-31 saate kadar 1, b) 31-42 saate kadar 2, c) 42’den fazla olması hâlinde her 21 saat için 1, genel bilgi ve meslek dersleri öğretmeni norm kadrosu verilir. Bu şekildeki hesaplama sonrasında artan ders yükünün en az 15 saat olması halinde ilave olarak 1 genel bilgi ve meslek dersleri öğretmeni norm kadrosu daha verilir." Özetle; çalıştığınız kurumda dengeli olarak ders dağılımı yapılmamışsa ya da size rağmen geçici ya da ücretli öğretmen görevlendirilmişse, yukarıdaki mevzuat düzenlemelerini dayanak göstererek adil bir ders dağılımı yapılmasını okulunuzdan yazılı olarak talep edebilirsiniz.

S5. Görme engelli öğretmenin nöbet tutması zorunlu mudur?

Bu konuda ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarında görev yapan engelli öğretmenler için farklı düzenlemeler bulunmaktadır. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI OKUL ÖNCESİ EĞİTİM VE İLKÖĞRETİM KURUMLARI YÖNETMELİĞİ’nin "Müdür yardımcısı ve öğretmenlerin nöbet görevi" başlıklı 44. maddesinin 4. fıkrasında; "İlköğretim kurumlarında; okulun bina ve tesisleri ile öğrenci mevcudu, yatılı, gündüzlü, normal veya ikili eğitim yapma gibi durumları göz önünde bulundurularak okul müdürlüğünce düzenlenen nöbet çizelgesine göre öğretmenler, normal eğitim yapan okullarda gün süresince, ikili öğretim yapan okullarda ise kendi devresinde nöbet tutarlar"; 6. fıkrasında "Okuldaki öğretmen sayısının yeterli olması durumunda, bayanlarda 20, erkeklerde 25 hizmet yılını dolduran öğretmenlere nöbet görevi verilmez. Ancak ihtiyaç duyulması hâlinde bu öğretmenlere de nöbet görevi verilebilir"; 7. maddesinde "Hamile öğretmenlere, doğuma üç ay kala ve doğumdan itibaren bir yıl süre ile nöbet görevi verilmez"; 11. maddesinde ise "Engelli çocuğu bulunan öğretmenlerin nöbetlerinin belirlenmesinde tercihlerine öncelik verilerek düzenleme yapılır." ifadelerine yer verilmiştir. Görüldüğü üzere, söz konusu Yönetmelik ile kimlere nöbet verilip verilmeyeceği ayrıntılı olarak belirtilmiş; ancak bu kişiler arasında engelli öğretmenlere dair bir ifadeye rastlanmamıştır. Dolayısıyla bu kurumlarda görev yapan görme engelli öğretmenlere nöbet verilmesi yasal olarak mümkündür. Ancak bazı okullarda görme engelli öğretmenler nöbet tutmak istemediklerine dair dilekçe vermektedir. Şayet bu dilekçeyi okul idaresi kabul ederse, görme engelli öğretmene nöbet verilmeyebilir. Yine de okul idaresinin bu dilekçeyi kabul etmeme hakkı bulunmaktadır. Öte yandan MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ORTAÖĞRETİM KURUMLARI YÖNETMELİĞİ, engelli öğretmenlerin nöbet tutma durumlarıyla ilgili daha açık ibareler içermektedir. Söz konusu Yönetmeliğin "Öğretmenlere nöbet görevi verilmesinin esasları" başlıklı 91. maddesinin 2. fıkrasının g bendinde, "Engelli öğretmenler ile engelli çocuğu bulunan öğretmenlerin nöbetlerinin belirlenmesinde gün ve saat tercihlerine öncelik verilerek düzenleme yapılır." ifadeleri bulunmaktadır. Görüldüğü üzere, engelli öğretmenlerin nöbet tutma durumu burada da kendi isteklerine bırakılmamış; yalnızca gün ve saat tercihlerine öncelik verileceği hükümleri yer almıştır. Özetle; Bakanlığa bağlı kurumlarda görev yapan görme engelli öğretmenlerin nöbet tutma durumu kendi isteklerine bırakılmış değildir. Yalnızca nöbet tutmak istemeyen görme engelli öğretmenlerin dilekçesi okul idarelerinin inisiyatifiyle kabul edilirse bu mümkün olabilir. Diğer taraftan, bu düzenlemelere rağmen kendisine nöbet verilmeyen görme engelli bir öğretmen de, yukarıdaki mevzuatı gerekçe göstererek, kurum müdürlüğüne nöbet tutmak istediğini belirten yazılı dilekçesini sunabilir.

S6. Engellilik durumumu mazeret göstererek yer değiştirebilir miyim?

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖĞRETMEN ATAMA VE YER DEĞİŞTİRME YÖNETMELİĞİ'nin "Mazeret ve engellilik durumuna bağlı yer değiştirmeler" başlıklı 49/1. maddesinde; "Öğretmenlerin; aile birliği, sağlık, can güvenliği mazeretlerine veya engellilik durumuna bağlı yer değiştirmeleri hakkında, Devlet Memurları Kanunu ile Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik hükümleri uygulanır" ibareleri bulunmaktadır. Bu şekildeki yer değiştirmeler, yarıyıl ve yaz tatillerinde yapılır. Bu atamalarda hizmet puanı üstünlüğü önem taşır. Buna göre sizden daha yüksek hizmet puanına sahip bir kişi tercihleriniz arasında bulunan bir kurumu seçmezse siz atanabilirsiniz. Bu noktada il ve ilçe Milli Eğitim Müdürlükleri tarafından farklı yorumlanan önemli bir husus bulunmaktadır. Adaylığı kaldırılmayan ya da adaylığı kaldırılsa da atandığı kurumda en az bir yıl çalışmayanlar, aile birliği mazeretine bağlı olarak yer değiştirme isteğinde bulunamaz. Ancak bu durum engelliler için söz konusu değildir. Yönetmelikte engellilerin adaylığı kaldırılmamasına ya da çalıştığı kurumda bir yılını doldurmamasına rağmen engellilik durumuna bağlı yer değiştirme isteğinde bulunamayacağına ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır. Nitekim Bakanlık da bu minvalde görüş belirtmiş; adaylığı kaldırılmayan ve çalıştığı kurumda bir yılını doldurmayan engelli öğretmenlerin engellilik durumuna bağlı yer değiştirme istekleri kabul edilmiştir.

S7. Engelli öğretmen norm fazlası olur mu?

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖĞRETMEN ATAMA VE YER DEĞİŞTİRME YÖNETMELİĞİ'nin "İhtiyaç ve norm kadro fazlası öğretmenlerin yer değiştirmeleri" başlıklı 53/5. maddesinde "Ancak ilgili mevzuatına göre alınan sağlık kurulu raporunda en az yüzde kırk oranında engelli olduğu belirtilen öğretmenler ile ağır engelli raporlu eşi veya bakmakla yükümlü olduğu birinci derece kan hısımları bulunan öğretmenlerden norm kadro fazlası konumunda bulunanlar, engellilik durumlarının devamı süresince resen görev yeri belirlemeden istisnadır" ifadesi yer almaktadır. Bu ifadeye göre engelli bir öğretmen norm fazlası olabilir; ancak resen atamadan muaftır. Yani kendi isteği olmaksızın başka bir kuruma ataması yapılamaz. Derneğimize norm fazlası görme engelli öğretmenlerin bu mevzuata rağmen başka bir kuruma kadrosuyla atamasının yapılmak istendiği ya da geçici olarak görevlendirildiği yönünde bilgiler ulaşmaktadır. Böyle bir durumla karşılaşan görme engelli öğretmen, yukarıdaki düzenlemeyi gerekçe göstererek kurumunda kalmak istediğini içeren yazılı bir dilekçeyi okul müdürlüğüne sunabilir. Öte yandan bazı kurumlar ve il/ilçe Milli Eğitim Müdürlükleri, engelli öğretmeni norm fazlası göstermeyip ondan sonra gelen en düşük hizmet puanı olan öğretmeni norm fazlası olarak kabul etmektedir. Bu durum hem görme engelli öğretmeni, hem de norm fazlası gösterilen öğretmeni zor durumda bırakmaktadır. Ayrıca norm fazlası olan görme engelli öğretmen, kendisi norm fazlası gösterilmediği için, istemesi halinde norm fazlası öğretmenlere verilen yer değiştirme hakkından da yararlanamamaktadır. Son olarak; norm fazlası öğretmene ders verilip verilmemesi durumu çoğunlukla okul idaresinin tasarrufundadır.

S8. Görme engelli öğretmenler aynı eğitim kurumunda ne kadar çalışabilir?

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖĞRETMEN ATAMA VE YER DEĞİŞTİRME YÖNETMELİĞİ'nin "Öğretmenlerin aynı eğitim kurumunda azami çalışma süresi" başlıklı 48/1. maddesinde, "Öğretmenler, aynı eğitim kurumunda adaylık dâhil toplamda en fazla 12 yıl görev yapabilir" ifadesi bulunmaktadır. Ancak aynı başlıklı 48. maddenin 11. fıkrasına göre bu hüküm engelli öğretmen için uygulanmamaktadır. Yani görme engelli bir öğretmen, dilediği takdirde aynı eğitim kurumunda 12 yıldan fazla bir süre çalışabilir.

S9. Okul müdürlüğüne verdiğim dilekçemin işleme alınmaması mümkün müdür?

Mevzuat gereği dilekçelerin işleme alınmaması gibi bir durum söz konusu değildir. Okul müdürlüğü sizin her türlü yazılı dilekçenizi kaydetmek zorundadır. Üstelik artık dilekçeler Doküman Yönetim Sistemi (DYS) üzerinden dijital ortama da aktarılmaktadır. Dilekçenizi verdiğiniz esnada dilekçenizin durumunu sorgulayabileceğiniz bir evrak kayıt sayısı mutlaka verilmelidir; bunu almayı kesinlikle ihmal etmemelisiniz. 3071 sayılı DİLEKÇE HAKKININ KULLANILMASINA DAİR KANUN'un 7. maddesine göre dilekçenize 30 gün içerisinde olumlu ya da olumsuz olarak yanıt verilmesi gerekmektedir. Eğer okul idaresinin dilekçenizi işleme almadığından endişe ederseniz, aynı dilekçeyi daha sonra PTT yoluyla iadeli taahhütlü olarak okul müdürlüğüne gönderebilirsiniz. Şayet bu yöntemi denemeye karar verirseniz, postanın özel bir kargo firmasıyla değil, kesinlikle PTT yoluyla gönderilmesi gerektiğini unutmayınız.

Yararlanılan mevzuat ve resmi belgeler:

1. 3071 sayılı DİLEKÇE HAKKININ KULLANILMASINA DAİR KANUN: http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.3071.pdf 2. 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu: http://www.mevzuat.gov.tr/Metin1.Aspx?MevzuatKod=1.5.657&MevzuatIliski=… 3. Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik: http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=3.5.836525&MevzuatIlisk… 4. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖĞRETMEN ATAMA VE YER DEĞİŞTİRME YÖNETMELİĞİ: http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.20694&MevzuatIliski…öğretmen atama 5. Engelli Kamu Personel Seçme Sınavı ve Engellilerin Devlet Memurluğuna Alınmaları Hakkında Yönetmelik: http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=3.5.20145780&MevzuatIli… 6. Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik: http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.17250&MevzuatIliski… 7. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞINA BAĞLI EĞİTİM KURUMLARI YÖNETİCİ VE ÖĞRETMENLERİNİN NORM KADROLARINA İLİŞKİN YÖNETMELİK: http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=3.5.20146459&MevzuatIli… 8. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI OKUL ÖNCESİ EĞİTİM VE İLKÖĞRETİM KURUMLARI YÖNETMELİĞİ: http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.19942&MevzuatIliski… 9. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ORTAÖĞRETİM KURUMLARI YÖNETMELİĞİ: http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.18812&MevzuatIliski… 10. Aday Öğretmen Yetiştirme Programı Valilik Yazısı: http://oygm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_08/03192303_ADAY_YYRETMEN_… 11. SAĞLIK BAKANLIĞI Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu Destek ve İdari Hizmetler Kurum Başkan Yardımcılığı'nın "Sağlık Kurullarınca Görme Engelli Öğretmenlere Verilen “Öğretmenlik Yapabilir” Konulu Rapor Hakkında" yazısı: http://eged.org/node/370

Soru sor ya da katkıda bulun

Soru sormak istiyorum Dokümana katkıda bulunmak istiyorum