Değerli GEÖP sakinleri,
Bir seneyi daha geride bırakıyoruz. Yalnız, öyle bir yıl uğurluyoruz ki; öncekilere hiç benzemiyor. Çok büyük bir bölümünü evde geçirdiğimiz, sevdiklerimizin sağlığından endişe duyduğumuz, zaman zaman karamsarlığa kapıldığımız, bazen de yeni umutlara yelken açtığımız 2020 yılı, bitmek üzere.
Gelenekselleşen GEÖP panoraması da bize bu yılın her yönünü yansıtıyor. GEÖP'te 2020, Her zaman olduğu gibi bazen gündemdeki bir konuyu enine boyuna tartıştığımız ya da kendi gündemimizi oluşturduğumuz bir yıl oldu. Üzüldük, kırıldık, sevindik, güldük; neredeyse her duyguyu birlikte yaşadık. Hayatımızı eve sığdırmaya çalıştığımızdan farklı dijital çözümleri yoğun olarak araştırdık, denedik ve tecrübelerimizi paylaştık. Öyle ya da böyle; sonuçta bir yılı daha arkamızda bıraktık.
Sözü daha fazla uzatmayalım; 2020 GEÖP'te nasıl yaşanmış, hep birlikte bakalım.
Bu yıl öncekilerden farklı olarak GEÖP'te hangi ayın hareketli ve hangisinin daha sakin olduğu verisini paylaşamıyoruz. Çünkü Google, Groups hizmetinde bir arayüz değişikliği yaptı ve bu istatistikleri kaldırdı. Fakat COVİD-19 nedeniyle yoğun olarak dijital platformları kullandığımızı göz önünde bulundurursak ve ileti trafiğinin fazlalığını dikkate alırsak, önceki yıllara göre GEÖP'te daha fazla paylaşım yaptığımızı söyleyebiliyoruz.
Şimdi bu yıl GEÖP'te neler, nasıl gündem olmuş, onlara bakalım.
EKPSS
Engelli Kamu Personeli Seçme Sınavı (EKPSS) iki yılda bir yapılıyor. 2020 yılının Nisan ayında yapılması planlanan EKPSS, pandemi nedeniyle defalarca ertelendi ve 15 Kasım'da düzenlenebildi. GEÖP'te EKPSS atamaları, sınava hazırlık kaynakları, erteleme kararının yansımaları ve oluşan tepkiler ile sınav sonrası değerlendirmeleri çok konuşuldu. GEÖP'te toplamda 276 ileti EKPSS ile ilgiliydi ve en çok gündeme gelen beşinci konu oldu.
Kitaplara erişim
Pandeminin etkisiyle dijital ortamda dokümanlara ulaşma konusu ülkemizde ve dünyada daha fazla ilgi uyandırdı. Birçok yerli ve yabancı kurum arşivini erişime açtı. Ayrıca sesli ve metin formatlı kitapları bulabileceğimiz farklı platformlar keşfedilmeye başlandı. Görme engellilere yönelik faaliyet gösteren kütüphanelerin hizmetleri, e-kitap platformları, erişime açılan arşivler, akademik kaynaklara ulaşım ve her geçen gün daha fazla kişinin kullandığı sesli kitap uygulamaları, grubumuzda oldukça konuşuldu. Sonuçta kitaplara erişim kategorisinde 408 ileti gelen kutularımıza ulaştı ve bu başlık en çok öne çıkan dördüncü gündem oldu.
Bilişim
Pandemi ile birlikte daha fazla teknolojiyle haşır neşir olmaya başladık. Bu, günümüzün çok büyük bir kısmının bilgisayar veya mobil cihazlarımızla geçtiği anlamına geliyor. Dolayısıyla farklı ihtiyaçlar yeni programları kullanmayı zorunlu hale getiriyor. Ekran okuyucu yazılımlara ait özellikler, ofis uygulamaları, kaliteli OCR yapabilme yöntemleri, erişilebilir doküman programları ve ses düzenleme yazılımları gibi birçok dijital konuda paylaşım yaptık. Önceki yıllara göre belki de en fazla 2020'de dijital konular GEÖP'te bu kadar gündem oldu. Sonuçta bilişim kategorisinde 469 ileti okuduk ve bu konuyu GEÖP'te en çok konuşulan üçüncü gündem yaptık.
EBA ve diğer uzaktan eğitim uygulamaları
EGED, yıllardır EBA'nın erişilebilir hale getirilebilmesi için çalışıyor. Bunun sonucunda somut olarak hissedilebilecek gelişmeler de sağladı. Ne var ki hem körler arasında ve hem de ülke genelinde EBA'ya dair farkındalık pandemiyle birlikte arttı. Artık neredeyse herkes EBA'nın ne olduğunu biliyor. Bu durum EBA'nın erişilebilirlik bakımından daha da gelişmesi gerektiği gerçeğini görme engelli öğrenci ve öğretmen kitlesinin fark etmesine neden oldu. Pandemi başlangıcında ilk olarak EBA'da güvenlik kodu sorunu ortaya çıktı. Daha sonra mobil uygulamaları erişilebilir olarak kullanamadığımızı gördük. Mesleki Gelişim ve Akademik Destek modülleri de erişilebilir değildi. Ayrıca EBA'ya getirilen canlı ders özelliği, deneyim paylaşmayı gerektiren bir hal aldı. EGED, pandemi döneminde #GörmeEngellilereEBAKapalı ve #EngelsizEBAHaktır kampanyaları düzenledi. Her iki kampanya da erişilebilirlik bakımından kazanım sağladı. Ayrıca Zoom, Teams ve Meet gibi uzaktan eğitime elverişli farklı uygulamalara dair paylaşımlar da yoğun olarak yapıldı. Sonuçta EBA ve diğer uzaktan eğitim platformlarına dair GEÖP'te 632 ileti tespit edildi ve bu sayede en çok konuşulan ikinci gündem olmayı başardı.
Engellilik tartışmaları
Toplumun genelindeki ve kendi kitlemizdeki engellilik algısı ve bunun yansımalarına, bağımsız yaşam tecrübelerine, görme engelli bireylerin sosyal yaşamda karşılaştığı problemlere ve engelliliğin farklılık mı yoksa eksiklik mi olduğuna varan tartışmalara, 2020 yılında çokça rastladık. Yalnız, bunlar arasında öyle bir konu vardı ki; sonunda çok sert tartışmaların yaşanmasına neden oldu. 2020 yılının ilk günlerinde GEÖP'te bir haber okuduk. Amerika'da görme engelli bir Türk vatandaş, metro istasyonunda bastonuyla bir kişiye çarpıyor ve o kişi tarafından darp ediliyor. Bu haber grubumuzda o kadar fazla tartışıldı ve farklı bağlamlardan ele alındı ki, günün sonunda haber içeriğinden çok engelliliğin farklılık mı yoksa eksiklik mi olduğunu konuşurken kendimizi bulduk. Bunun da ötesinde, çok sayıda kişisel polemik yaşandı ve bazen de oldukça kırıcı sözler sarf edildi. Dolayısıyla haberi çoktan unuttuk. Bireysel söylemler kurumlararası çekişmeymiş gibi algılanmaya başladı. Hatta anlaşılmaz bir şekilde gruptan ayrılanlar oldu. Şimdiye kadar onlarca sert tartışma yaşanmasına rağmen neden bu defa gruptan ayrılmanın tercih edildiği, bizce sorgulanmayı gerektirmişti. Engellilik üzerine yapılan bir tartışmanın gruptan ayrılma kampanyasına dönüşmesi ve kurumlararası soğukluğa yol açabilecek diğer adımların atılması, hoş olmayan ve engellilik alanına kazanım sağlamayan bir durumdu. Sonuçta tüm bu yazışmalar da eklendiğinde, engellilik tartışmaları kategorisindeki iletilerin sayısı 679'a ulaştı ve bu konu 2020 yılında GEÖP'ün birinci gündemi oldu.
İlk beşe giremeyen diğer gündemlere baktığımızda; COVİD-19'un körlerin yaşamına etkileri, açıköğretim sistemi erişilebilirliği, Braille alfabesinin kullanımına dair tecrübeler, görme engelli öğretmenlerin mesleki deneyimlerine dair paylaşımlar ve üniversite sınavına girecek öğrencilerin merak ettikleri, diğer öne çıkan başlıklar arasındaydı.
GEÖP, 16 Haziran 2009 tarihinde kuruldu ve birçok alternatif iletişim platformu olmasına rağmen bugüne kadar varlığını sürdürdü. Şüphesiz gruptaki yazışmaların kalitesini katılımcılar belirliyor. EGED, buradaki fikirlerden beslenerek savunuculuk çalışmalarını yürütüyor. Dolayısıyla bu grup bizim en önemli paylaşım ağımız olmaya devam ediyor.
GEÖP, engelli hakları ve özelinde eğitim alanına dair paylaşımların yapılmaya devam edildiği bir platform özelliğini 2021 yılında da sürdürecektir.
Umudumuzu koruyabildiğimiz ve değişimi birlikte gerçekleştirebileceğimize olan inancımızın eksilmediği bir yıl dileriz.
Daha da geçmişe gidebilir miyiz?
Biz bir yılın muhasebesini yapmaya 2016 yılında başladık. Yani isterseniz beş yıl öncesine kadar gidebilirsiniz. Her yıl kendimizi geliştiriyor ve daha fazla veri sunmaya çalışıyoruz. İşte geçmiş yıllara ait bültenlere ait bağlantılar:
(GEÖP 2019 panoraması)
(GEÖP 2018 panoraması)
(GEÖP 2017 panoraması)
(GEÖP 2016 panoraması)
GEÖP'e nasıl üye olabilirim veya arkadaşlarımı üye yapabilirim?
E-posta grubumuza üye olmak için https://www.eged.org/egrup adresinde bulunan kısa formu doldurabilir, gormeengelli-ogrenciler+subscribe@googlegroups.com e-posta adresine konu kısmı dahil olmak üzere boş bir ileti gönderebilir ve bir onay iletisi gelmesi durumunda aynı şekilde boş olarak yanıtlayabilir ya da bilgi@eged.org e-posta adresine gruba üye olmak istediğinizi bildiren bir ileti gönderebilirsiniz. Grubumuza katılmak için hiçbir ön koşul olmadığını ve isteyen herkesin ağımıza üye olabileceğini de hatırlatalım. Eğer grubumuza üyeyseniz ve ilgileneceğini düşündüğünüz arkadaşlarınız varsa, onlara da bu grup hakkında bilgi verebilirsiniz.