Eğitimde Görme Engelliler Derneği - İletişim, Etkinlik ve Farkındalık Komisyonu tarafından her ay düzenlenen aylık değerlendirme toplantılarının 43'üncüsü, 04 Haziran 2020 tarihinde Google Meet platformunda gerçekleştirildi.
Toplantının bu ayki gündemi, “yeni normal” olarak nitelendirilen salgın sonrası sürecin körlerin istihdam hayatına etkisi" olarak belirlendi.
Toplantıya, salgın sürecinde çalışma hayatında yaşanan sorunlarla karşılaşan ve bu sorunlara çözüm önerileri getirmek isteyen görme engelliler katıldı. Etkinliği ortalama 65 katılımcı takip etti.
Toplantıda, idari izin kullanımının yanı sıra çözüm önerileri geliştirme ve geliştirilen çözüm önerilerini karar alıcılarla paylaşma süreci konusunda konuşuldu.
Engelliliğin sağlıklılığın zıttı olarak değerlendirilmesinin, bütünü ilgilendiren kararlarda tek taraflı bakılmasının doğru olmadığı, bu nedenle hep birlikte çözüm önerileri geliştirmenin daha doğru ve kapsayıcı olduğu vurgulandı.
Etkinlikte dile getirilen farklı fikirler şu şekilde özetlendi:
-Özel sektörde çalışan görme engellilerin süreçte çalışmak zorunda kaldığı, çalışmayacağı sürenin yıllık izinden düşürüldüğü, yıllık iznin bitiminde iş akdinin sonlandırılmasının gündeme getirildiği; bu nedenle sorunların genel olarak ele alınması gerektiği,
-Salgın sürecinin ne zaman sonlanacağının bilinmediği, sürekli evde kalınamayacağı, kişisel ihtiyaçların karşılanması için bile olsa dışarı çıkılmak zorunda kalındığı,
-Bağımsız hareket becerisi olmayan görme engellilerin mesafeyi korumak zorunda olmasının bağımsız hareket becerisini geliştirmek noktasında fırsata dönüşebileceği,
-Bu süreçte navigasyondan daha fazla yararlanılabileceği,
-Kullanılan maskelere dokunulmaması, maskelerin en kısa zamanda çöpe atılması gerektiği; plastik eldivenlerin virüsü bulaştırmaya müsait olduğu, bu nedenle sıklıkla değiştirilmesi gerektiği,
-Toplu taşımanın kullanılacağı durumlarda eldiven kullanımının bir çözüm olarak değerlendirilebileceği,
-Toplu taşımanın yoğunlukları dikkate alınarak mesai saatlerinin düzenlenmesi gerektiği,
-Gerekli erişilebilirlik düzenlemeleri yapılarak uzaktan ve esnek çalışma modellerinin bu süreçte değerlendirilebileceği, ancak bu durum değerlendirilirken ayrışmanın da ortaya çıkabileceğinin göz önünde bulundurulması gerektiği,
-Görme engellilerin idari izin talebinin Hak temelli yaklaşıma aykırı olmadığı, salgın sürecinde engellilerin risk grubunda olması nedeniyle yaşama haklarının güvence altına alınması gerektiği,
-Görme engellilerin, etraflarındaki bireylerin gerekli önlemleri alıp almadıklarını bilmedikleri; bu nedenle kaygı düzeyinin arttığı, idari izin verilecekse bu iznin kısa süreli olması, kaygıyı gidermek için, izin süresi içerisinde ilgililerin erişilebilirlik problemlerini ivedilikle ortadan kaldırması gerektiği,
-Bu süreçte bilişim ve bilgiye erişimin ciddi öneme sahip olduğunun anlaşıldığı, bu sayede bilişim erişilebilirliğinde önemli kazanımlar elde edilebileceği,
-Toplumun, kamu spotları hazırlanarak bu süreçte görme engellilerle iletişim konusunda bilinçlendirilebileceği,
-Kapalı çalışma alanlarında maskesiz girişlerin kabul edilmemesi ve bu durumun sıkı denetiminin yapılması gerektiği,
-Kalabalık çalışma alanlarındaki kişi sayılarının alan metrekaresine göre hesaplanarak kişi başına 2 metre mesafe bulunacak şekilde ayarlama yapılması gerektiği,
-İdari iznin talep edilmesi halinde, binbir zorlukla elde ettiğimiz refakatçisiz seyahat, erişilebilir bankacılık hizmeti alma gibi hakların elimizden alınabileceği; süreç içinde 65 yaşın üstündeki ve 18 yaşın altındaki bireylere uygulanan sokağa çıkma yasağının engellilere de uygulanmasının gündeme gelebileceği,
-STK'lerin, "Hayat Eve Sığar" uygulamasının erişilebilir hale getirilmesi için çalışma yapması gerektiği,
-Her engel gurubunu temsil eden Farklı STK'lerin ve farklı meslek dallarında çalışan engellilerin yer alacağı bir çalışma gurubunun oluşturularak karar alıcılara kısa ve uzun vadeli çözüm önerileri sunmaları gerektiği dile getirildi.
EGED'in BM Engelli Hakları Raportörü'nün webinar'ına katıldığı, Raportör'ün engellilikle ilgili dünyada bir veri olmadığını söylediği, durumun ülkemizde de aynı olduğu, bununla beraber engellilerin de risk grubunda yer aldığı ifade edildi.
Toplantı, katılımcılara gelecek toplantıların gündemini belirleyebileceklerinin hatırlatılmasıyla sona erdi.