04-05 Haziran 2022 tarihlerinde gerçekleşen ve Etkiniz Avrupa Birliği Programı tarafından düzenlenen “Neyi İzlemiyoruz” temalı Etkiniz Forum’a EGED adına Şeyma Büyükurvay katıldı. Şeyma’nın forumdan aktardıkları şu şekilde:
“Forum İzmir Seferihisar’da gerçekleşti. Foruma başka örgütlerden, hak alanlarından ve başka şehirlerden 200 civarında kişi katıldı. İlk gün forum içeriğine ve kesişimselliğe, izleme ve izlememe alanlarına ilişkin sunumlarla başladı. Sunumlardan beni etkileyen iki not şöyle:
Veronica Yates (Haklar Stüdyosu ve Çocuk Hakları Uluslararası Ağı): Kesişimselliği ormana benzetiyorum. Bu kavramdan korkuyorum ama merak ve heyecanla giderim. Savunuculukta genelde yoğun ve sıkışık trafikte gibi hissederiz. Böyle olunca sistem ve kanunlar içinde boğuluruz. Oysa orman; çeşitliliğin ve insan haklarının köklerinin olduğu, bazen birbirine girdiği yerdir. Yaşamak, bir ağaç gibi tek ve hür… Ve bir orman gibi kardeşçesine (Nazım Hikmet Ran).
Hacer Foggo (Derin Yoksulluk Ağı kurucusu): Foggo konuşmasında “Neyi İzlemiyoruz” paydasında yoksullukla, derin yoksullukla bağlantılı pek çok şeyi izlemediğimizi ifade etti. Bana bu konuşmadan kalan önemli bir soru işareti; engellilik, görme engellilik ve yoksulluk kesişimi ve engelli hareketinin hak temeli odağında bu meseleye durduğu mesafe.
İlk günün öğleden sonrasında farklı tematik alanlara dağılarak paralel oturumlara katıldık. Ben “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve İklim Adaleti” başlıklı oturumdaydım. Oturumda 4 farklı gruba bölündük ve Türkiye de dahil 4 farklı dünya coğrafyasında toplumsal cinsiyet eşitliği ile iklim adaleti kesişimine ilişkin birer öykü oluşturduk. Benim grubumda oluşturduğumuz öykünün kahramanı yaşlı, buna bağlı sonradan gelişen sakatlığa sahip, karadenizde yaşayan ve geçim kaynağı olan suyun, sanayi işletmelerince halk kullanımına kapatıldığı biri. Bambaşka öykülerde, bambaşka kesişimlerde konuştuğumuz oturum oldukça verimliydi.
İlk günün sonunda ise çevre gezintisi, belgesel ve sivil toplum destekçileri ile görüşme paralel programlarından üçüncüsüne katıldım. Pek çok farklı destekçi ve yine onları ziyaret eden kişilerle karşılaştım.
İkinci günde ise “KİME SÖYLEYELİM: Uluslararası İnsan Hakları Mekanizmalarına” başlıklı bir panel gerçekleşti. Bu panelde de farklı mekanizmalardan veya bu mekanizmaları aktif kullanan hak savunucularından sunumlar dinledik. En son olarak kapanış oturumu yapıldı ve öğlen saatinde program sonlandı.
Kesişimselliği, engelliliği de dahil ederek konuşmaya dair izlenimlerim: Bu forum ve başka forumlarda karşılaştığım farklı hak alanlarından örgütlerin engellilik meselesine, üzerine çalışmadıkları başka hak alanlarından daha uzak olduğunu düşünürüm. Bu forumda da farklı zamanlarda denk gelip sohbet etme olanağı bulduğum kişilerden aldığım izlenim de bu şekildeydi. Ancak Forum açılış konuşmaları ve panellerde, engelliliği kesişim çatısında genişçe ele alan bir başlık olmasa da; örnekler içinde zaman zaman bir hak meselesi ve kesişimin ortağı olarak geçtiğini görmek anlamlıydı. Sivil toplum desteklerine ilişkin oturumda da, destek verenlerin engellilik konusuna ilgili olduğunu gözlemledim. Bu tablo beni engelli hareketi ve sivil alandaki temsiliyet açısından düşündürmekte.
Erişilebilirliğe dair notlarımsa şu şekilde: Otel görevlilerinin engelli katılımcıların konaklayacağına dair bir hazır bulunuşluğu yok gibiydi, nasıl destek olacaklarını bilemiyorlardı. .Otel ve etkinlik salonu çok büyük olduğu için kısa zamanda öğrenip bağımsız ilerlemek oldukça zordu. Sunumlarda yalnızca görsel ifadeler kullanılmamasa hatırlatma yapmıştım. Organizasyon yapılan alanın önceden görme engelli katılımcılar için genel olarak betimlenebileceği yönünde önerimi paylaştım.